Sąd przy orzekaniu zobowiązania alimentacyjnego skupia się, w szczególności na:
1. usprawiedliwionych potrzebach dziecka.
2. zarobkowych i majątkowych możliwościach zobowiązanego.
Czym są USPRAWIEDLIWIONE POTRZEBY DZIECKA?
Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny. Polegają na zapewnieniu uprawnionemu, w szczególności mieszkania, wyżywienia, odzieży, obuwia, leczenia, pielęgnacji w chorobie. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje nie tylko przez zapewnienie środków materialnych, lecz także osobistej troski o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie. Należy zwrócić uwagę, że przez usprawiedliwione potrzeby rozumie się nie tylko te elementarne, polegające na zapewnieniu minimum egzystencji. Chodzi bardziej o stworzenie uprawnionemu normalnych warunków bytowania, odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia i innym okolicznościom konkretnej sprawy, jeżeli uprawniony nie może zaspokoić swych potrzeb własnymi siłami. (Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz red. prof. dr hab. Krzysztof Pietrzykowski, rok: 2023).
Czym są ZAROBKOWE I MAJĄTKOWE MOŻLIWOŚCI ZOBOWIĄZANEGO?
Po pierwsze uwzględnia się otrzymywane przez zobowiązanego dochody, najczęściej średnią z ostatnich kilku miesięcy. Sąd Bada jednak zarobkowe i majątkowe możliwości, a nie wyłącznie faktycznie uzyskiwane dochody. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, powinna w pełni wykorzystywać swe siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskiwania dochodów. Jeżeli zobowiązany nie wykorzystuje posiadanych możliwości i w celu uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych lub wskutek innych zawinionych przyczyn nie podejmuje pracy, odpowiedniej do przygotowania zawodowego, warunków zdrowotnych oraz realnie istniejących możliwości w rejonie jego zamieszkania, jego możliwości zarobkowe ocenia się według zarobków, jakie osiągnąłby, gdyby podjął stosowne zatrudnienie. Podobnie jest wtedy, gdy wysokość zarobków zobowiązanego rażąco odbiega od realnie istniejących możliwości zarobkowych.
Co do zasady, przy ustaleniu wysokości alimentów nie uwzględnia się 800 plus. Mówi o tym art. 135 §3 pkt. 3 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego - na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływa świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).
Gdyby odpowiedź na zadane w tytule pytanie była tak oczywista to niniejszy artykuł w ogóle by nie powstał :) W istocie istnieje ogólna zasada, ale jak wiadomo od zasady mogą być odstępstwa.
W tym wypadku posłużę się przykładem z mojej praktyki, gdzie Sąd wysłuchawszy rodziców, po zapoznaniu się z potrzebami małoletnich dzieci i oczywiście zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego, w tym wypadku ojca, stwierdził, że świadczenie wychowawcze 800 plus winno być uwzględnione przy wyliczeniu alimentów.
Proszę się nie obawiać to nie jest sytuacja standardowa, albowiem w przedmiotowej sprawie istotnym był fakt, że rodzice doszli do porozumienia w zakresie uregulowania kontaktów z dziećmi w sposób naprzemienny, zobowiązany miał skomplikowaną sytuację finansową, a nadto zobowiązany dodatkowo ponosił koszty związane z dostosowaniem swojego aktualnego miejsce zamieszkania do możliwości realizacji kontaktów w sposób naprzemienny. Tak czy inaczej, Sąd wskazał, że 800 plus jest świadczeniem przeznaczonym na dzieci. Świadczenie to było i jest pobierane wyłącznie przez jednego z rodziców. Dlatego mając na uwadze powyższą sytuację, a w szczególności regulowanie kontaktów w sposób naprzemienny oraz skomplikowaną sytuację finansową zobowiązanego, zasadnym było uwzględnienie 800 plus przy obliczaniu alimentów - zdaniem Sądu.
radca prawny Damian Jacenko